CAPM, Capital Asset Pricing Model'in kısaltmasıdır. Bu model, bir yatırımın beklenen getirisini ve riskini hesaplamak için kullanılan finansal bir araçtır. CAPM, yatırımcıların piyasa riskinden kaynaklanan getiri taleplerini belirlemelerine yardımcı olur. CAPM formülü şöyledir:
E(R) = Rf + β * (Rm - Rf)
Bu formülde:
- E(R) yatırımın beklenen getirisidir.
- Rf risksiz faiz oranıdır. Genellikle devlet tahvillerinin faiz oranı olarak alınır.
- β yatırımın piyasa riskine duyarlılığını ölçen bir katsayıdır. β değeri 1'den büyükse yatırım piyasa ortalamasından daha fazla riskli, 1'den küçükse daha az riskli, 1 ise piyasa ortalaması kadar riskli demektir.
- Rm piyasa portföyünün beklenen getirisidir. Genellikle borsa endekslerinin getirisi olarak alınır.
- Rm - Rf piyasa risk primi olarak adlandırılır. Bu terim, yatırımcıların piyasada yatırım yapmak için talep ettikleri ekstra getiriyi ifade eder.
CAPM modeli, yatırımcılara farklı yatırım seçeneklerini karşılaştırmak ve portföylerini optimize etmek için bir yöntem sunar. CAPM modelinin avantajları şunlardır:
- Model basit ve anlaşılırdır. Sadece birkaç değişken kullanarak yatırımın getiri ve riskini tahmin eder.
- Model piyasa verimliliği varsayımına dayanır. Bu varsayım, piyasadaki tüm bilgilerin fiyatlara yansıdığını ve arbitraj imkanı olmadığını söyler.
- Model portföy çeşitlendirmesinin önemini vurgular. Model, yatırımın sistematik olmayan riskini (yatırıma özgü risk) ortadan kaldırmak için portföydeki varlıkların sayısını arttırmayı önerir.
CAPM modelinin dezavantajları şunlardır:
- Model gerçekçi olmayan varsayımlara dayanır. Örneğin, model tüm yatırımcıların aynı beklentiye sahip olduğunu, işlem maliyeti ve vergi olmadığını, sınırsız borçlanma ve ödünç verme imkanı olduğunu varsayar.
- Model pratikte uygulanması zor olan değişkenler kullanır. Örneğin, risksiz faiz oranı ve piyasa portföyünün beklenen getirisi zamanla değişebilir ve kesin olarak bilinemez. Ayrıca, β katsayısı da sabit değildir ve farklı yöntemlerle hesaplanabilir.
- Model diğer faktörleri göz ardı eder. Model sadece piyasa riskini dikkate alırken, diğer faktörlerin de yatırımın getiri ve riskini etkileyebileceğini ihmal eder. Örneğin, boyut, değer, momentum gibi faktörler de CAPM modelinden farklı getiri beklentileri oluşturabilir.
Sonuç olarak, CAPM modeli finansal analizde yaygın olarak kullanılan bir araçtır. Ancak modelin varsayımları ve sınırlamaları da göz önünde bulundurulmalıdır. CAPM modeli tek başına yeterli değildir, diğer modeller ve yöntemlerle birlikte kullanılmalıdır.
Bình luận